Isang koleksyon ng mga pabula mula sa sinaunang Greece, na tradisyonal na itinuturing na akda ni Aesop (humigit-kumulang ika-6 na siglo BC), kilala sa kanilang tono ng pagpapatawa at malalim na aral moral.
Isang orador na si Demades ang nagpapaalala sa mga Ateniano na huwag pabayaan ang politika sa kabila ng kanilang hilig sa mga kuwento.
Si Demades ay isang orador na nahihirapang makuha ang atensyon ng kanyang mga tagapakinig na mga Ateniano. Upang maengganyo sila, nag-alok siyang magkwento ng isang pabula ni Aesop. Nang pumayag ang mga tao, sinimulan niya ang kuwento tungkol sa diyosa na si Demeter, isang layang-layang, at isang igat na naglalakbay nang magkasama. Ngunit bigla siyang tumigil sa gitna ng kuwento. Nang tanungin siya ng mga tao kung ano ang nangyari kay Demeter, sinabi ni Demades na galit ang diyosa sa kanila dahil mas pinapahalagahan nila ang mga pabula kaysa sa politika.
Ginamit ni Demosthenes ang kuwento ng asno at anino nito upang turuan ang mga Ateniense na pahalagahan ang mahahalagang usapin.
Sa isang pagpupulong sa Athens, hindi pinakinggan si Demosthenes nang gustuhin niyang magsalita. Upang maakit ang atensyon ng mga tao, sinimulan niya ang isang kuwento tungkol sa isang binata at ang driver ng asno na nag-aaway dahil sa anino nito sa ilalim ng tirik na araw. Nang huminto siya sa gitna ng kuwento, nagalit ang mga tao at hiniling na tapusin ito. Sinamantala ni Demosthenes ang pagkakataon upang ipaalala sa kanila na mas mahalaga ang mga seryosong usapin kaysa sa kuwento ng asno.
Isang lobo at aso ang nagtalo tungkol sa kalayaan at ginhawa, kung saan pinili ng lobo ang kalayaan kahit na may kagutuman.
Nakasalubong ng isang lobo ang isang matabang aso at nagtaka ito kung paano ito napakain nang husto. Ipinagtapat ng aso na ang kanyang amo ang nagbibigay sa kanya ng pagkain, ngunit may kwintas na bakal sa kanyang leeg bilang tanda ng pagka-alipin. Nang marinig ito ng lobo, mas pinili nitong maging malaya kahit gutom kaysa maging alipin para sa ginhawa.
Isang onager ang naghanga sa asno ngunit nagbago ang kanyang pananaw nang makita ang paghihirap nito sa ilalim ng malupit na tagapagmaneho.
Nakita ng onager ang isang asno na malusog at masigla sa ilalim ng araw. Una siyang naghangad ng gayunding kalagayan, ngunit nang makita niya ang asno na pinapasan ng mabigat at pinapalo ng tagapagmaneho, nagbago ang kanyang perspektibo. Natanto ng onager na ang yaman at kaginhawaan ay may katumbas na hirap at pagdurusa. Sa huli, mas pinili niya ang kanyang malayang pamumuhay kaysa sa ginhawang may kasamang pagpapahirap.
Isang onager na nagmamataas sa isang buriko ay natutuhan ang halaga ng kalayaan at seguridad sa isang mapanganib na wakas.
Nakita ng isang onager ang isang buriko na nagpapasan ng mabigat na karga at tinawanan nito ang pagkaalipin ng buriko. Ipinagmalaki ng onager ang kanyang kalayaan at hindi pagsandig sa iba para sa pagkain, habang ininsulto niya ang buriko. Ngunit nang dumating ang isang leon, ito ay umatake sa onager na nag-iisa, samantalang ang buriko ay ligtas dahil may kasamang tagapag-alaga. Ang kuwento ay nagtuturo ng aral tungkol sa pagiging mapagmataas at ang tunay na halaga ng seguridad.
Isang burikong pinagpaguran hanggang sa mamatay ay ginawang tamburin ng mga pari, na patuloy na pinapalo kahit patay na.
Ang mga paring Galli ay gumagamit ng isang buriko upang dalhin ang kanilang mga gamit habang naglilimos. Nang mamatay ang buriko dahil sa pagod at paghagupit, kinuha nila ang balat nito at ginawang tamburin. Nang tanungin kung ano ang nangyari sa kanilang minamahal na buriko, sinabi ng mga pari na kahit patay na ito, patuloy pa rin itong pinapalo sa anyo ng tamburin.
Isang aliping naghihirap sa kamay ng kanyang malupit na amo ay nagbabalak tumakas, ngunit pinanghihinaan ng loob ng payo ni Aesop.
Nakasalubong ni Aesop ang isang alipin na nagbabalak tumakas dahil sa matinding paghihirap at pang-aabuso ng kanyang amo. Inilahad ng alipin ang kanyang mga paghihirap: kulang sa pagkain, palaging pinapalo, at walang pahinga. Ngunit sa payo ni Aesop, na nagpapaalala na mas malala ang kaparusahan kung siya ay tumakas, ang alipin ay nagdesisyong hindi na ituloy ang kanyang balak.
Isang uwak na nakawala sa pagkakabilanggo ay namatay dahil sa pising nakatali sa kanyang paa na naipit sa mga sanga ng puno.
Nahuli ng isang lalaki ang isang uwak at tinalian ang paa nito ng pisi upang ibigay bilang regalo sa kanyang mga anak. Ayaw ng uwak na manatiling alipin ng tao kaya nang bigyan siya ng pagkakataong makawala, agad siyang tumakas. Subalit nang makabalik siya sa kanyang pugad, ang pisi ay naipit sa mga sanga ng puno, at hindi na siya makalipad. Habang naghihingalo, napagtanto ng uwak ang kanyang kamalian: mas pinili niyang mamatay kaysa maging alipin.
Isang maliit na kordero ang humarap sa dalawang lalaki—ang mangangatay at ang pastol—at pinili ang pastol dahil sa kanyang mabuting puso.
Isang pastol at isang mangangatay ang naglalakad nang makita nila ang isang kordero na nahiwalay sa kanyang kawan. Parehong nais kunin ng dalawa ang kordero, ngunit nang marinig ng kordero ang kanilang mga trabaho, pinili niyang sumama sa pastol. Sinabi niya sa mangangatay na siya ay isang tagapatay ng mga tupa, samantalang ang pastol ay nagmamalasakit sa kanilang kaligtasan at kasaganaan.
Isang burikong naghahanap ng mas mabuting amo ang natutuklasang mas malala pala ang kanyang kapalaran sa bawat paglipat.
Isang buriko ang nagtratrabaho para sa isang hardinero, ngunit dahil sa sobrang pagod at kakarampot na pagkain, nanalangin ito kay Zeus para mapalitan ng amo. Ipinagbili siya ni Zeus sa isang magpapalayok, ngunit mas mabigat pa ang kanyang trabaho. Muling humingi ng tulong ang buriko, at sa huli ay napunta siya sa isang magkukuwero. Napagtanto niya na mas masahol pa pala ang kanyang kalagayan, dahil sa trabaho ng magkukuwero, wala na siyang pag-asang mabigyan ng disenteng libing.
Isang matandang lalaki at ang kanyang matigas-ulo na asno ay nagtatalo tungkol sa pagtakas mula sa kaaway, ngunit ang asno ay walang pakialam kung sino ang magiging amo nito.
Isang matandang lalaki na duwag ang nagdadala ng kanyang asno sa pastulan nang bigla silang marinig ang mga kaaway. Natakot ang matanda at sinubukan niyang hikayatin ang asno na tumakas, ngunit ang asno ay matigas ang ulo at nagtanong kung magdadala ba ito ng dalawang siyang pangbalikat kaysa sa isa kung sakaling mapalitan ang amo. Nang sabihin ng matanda na hindi, nagpasiya ang asno na walang pinagkaiba kung sino ang magiging amo nito, basta't isang siya lang ang kanyang dadalhin.
Nakakakita ng panganib ang isang palaka sa labanan ng mga toro, na maaaring magdulot ng kapahamakan sa kanilang tirahan.
May isang palakang nakakita ng labanan ng mga toro mula sa kanilang lawa. Nag-alala ito dahil kahit malayo ang labanan, ang talong toro ay maaaring tumakas at pumunta sa kanilang latian, na magdudulot ng panganib sa mga palaka. Ipinaliwanag niya sa kapwa palaka na ang pagkatalo ng isang toro ay magiging sanhi ng pagtakas nito sa kanilang lugar, na maaaring magtapos sa pagkamatay nila sa ilalim ng mabibigat na paa nito.
Nakakita ang isang usa ng galit na leon at natakot sa posibleng panganib na dulot nito sa kanilang kagubatan.
Isang usa ang nakakita ng leon na nasa gitna ng matinding galit. Naalarma ang usa dahil alam nitong ang leon, kahit na kalmado, ay mapanganib na, lalo pa ngayong ito'y nagwawala. Iniisip ng usa na wala nang makakapigil sa leon at mas lalo itong magiging banta sa lahat ng hayop sa kagubatan.
Isang mapanlinlang na leon ang nagpanggap na kasama ng baka, kambing, at tupa, ngunit inagaw niya ang lahat ng kanilang nahuling usang lalaki.
Nagpasya ang baka, kambing, at tupa na maging kasama ng leon sa pangangaso. Sama-sama silang nakahuli ng malaking usang lalaki at hinati ito sa apat na bahagi. Gamit ang kanyang kapangyarihan at lakas, inangkin ng leon ang unang bahagi bilang hari, ang pangalawa bilang kasama, at ang pangatlo bilang pinakamalakas. Nagbabala pa siya na huwag galawin ang ikaapat na bahagi, kaya't naagaw niya ang lahat ng pagkain para sa kanyang sarili.
Ang isang matalinong soro ay natutunan mula sa kapalaran ng lobo kung paano hatiin ang kanilang huli nang hindi nagagalit ang makapangyarihang leon.
Nagkasundo ang lobo, soro, at leon na magsama-sama sa pangangaso. Bawat isa ay nakahuli ng iba't ibang hayop. Nang oras na para hatiin ang kanilang huli, inutusan ng leon ang lobo na magbahagi. Nagmungkahi ang lobo na bawat isa ay kunin ang kaniyang sariling huli, ngunit nagalit ang leon at pinarusahan siya. Nang utusan ng leon ang soro, ito'y nagmungkahi na ang leon ang kumain ng karamihan ng huli, at ang natira ay para sa kanila. Nasiyahan ang leon at pinuri ang katalinuhan ng soro.
Isang matalinong unggoy ang nagpuri sa hininga ng leon, ngunit hindi pa rin ito nakaligtas sa tusong plano ng hari ng mga hayop.
Nang maging hari ng mga hayop ang leon, ipinangako niyang magiging patas siya. Ngunit unti-unti, ginamit niya ang kanyang kapangyarihan upang linlangin at kainin ang ibang hayop sa pamamagitan ng pagtatanong kung mabaho ang kanyang hininga. Nang tanungin ang unggoy, puri ang ibinigay nito, ngunit ginamit ng leon ang isa pang panlilinlang—nagkunwaring may sakit at nagpahayag ng pagnanais na tikman ang laman ng unggoy. Sa huli, kinain pa rin ng leon ang unggoy.
Ang tusong soro ay gumamit ng kanyang talino para iligtas ang sarili at ipahamak ang mapang-aping lobo sa harap ng may sakit na leon.
Ang leon ay may sakit at humihina na, kaya't dumalaw ang lahat ng hayop maliban sa soro. Sinamantala ng lobo ang pagkakataon para siraan ang soro sa harap ng leon, na nagrereklamo sa kawalan ng paggalang nito. Nang dumating ang soro, nagpaliwanag ito na naghanap siya ng lunas para sa leon. Ipinayo niya na balatan ang isang buhay na lobo at gamitin ang balat nito bilang panggamot. Nang mapatay ang lobo, natawa ang soro at nagpahayag ng aral: mas mabuting pasayahin ang amo kaysa galitin ito.
Isang matalinong sorra ang nakakita ng panganib sa mga bakas ng paa at nagpasya na huwag pumasok sa lungga ng gutom na leon.
Ang leon ay tumanda at nanghina, kaya nagkunwaring may sakit upang akitin ang ibang hayop na dumalaw sa kanya—at kinain niya sila isa-isa. Dumating ang sorra, ngunit nanatili sa labas ng lungga. Nang tanungin ng leon kung bakit hindi ito pumasok, sinabi ng sorra na nakita niya ang mga bakas ng mga hayop na pumasok, ngunit walang bakas ng mga lumabas. Sa kanyang katalinuhan, nailigtas ng sorra ang kanyang sarili mula sa tiyak na kapahamakan.
Isang leon na naghahanda ng masaganang hapunan para sa kanyang mga panauhin ang napapansin ang pagiging malungkot ng kanyang matalik na kaibigang soro dahil sa hindi patas na paghahati ng pagkain.
Isang leon ang naghahanda ng masasarap na pagkain para sa kanyang mga panauhin sa bundok, kasama ang kanyang matalik na kaibigang soro at isang matandang unggoy na tagapaghanda ng hapunan. Napansin ng leon na ang soro ay tila malungkot at ayaw kumain. Nang tanungin, ibinahagi ng soro ang kanyang pangamba na kung patuloy na dadami ang mga panauhin, mawawalan na siya ng makakain. Sinisi ng leon ang unggoy sa hindi patas na paghahati ng pagkain, ngunit tila wala itong pakialam sa nararamdaman ng soro.
Isang matuwid na leon ang nagbibigay ng katarungan sa lahat ng hayop, ngunit ang maliit na kuneho ay nagpahayag ng kanyang pangarap na ang mahihina ay hindi na matatakot sa malalakas.
Noong panahon ng isang mabait at makatarungang leon, nagtipon ang lahat ng hayop upang humingi ng katarungan sa kanilang mga hidwaan. Ang leon ay nagbigay ng patas na hatol sa bawat isa, tulad ng sa lobo at tupa, leopardo at kambing, at tigre at usa. Dahil dito, nagkaroon ng kapayapaan sa kagubatan. Sa huli, isang kuneho ang nagpahayag ng kanyang pangarap na sa wakas, ang mahihina ay hindi na matatakot sa malalakas.